Báo cáo về tự do tôn giáo quốc tế năm 2016 của Ủy ban tự do tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ tiếp tục xếp Việt Nam vào danh sách các nước chưa có tự do tôn giáo và cần phải được theo dõi sát sao do những hoạt động vi phạm tự do tôn giáo được chính phủ cho phép.

Báo cáo mới công bố vào 9 giờ sáng giờ miền đông nước Mỹ ngày 2 tháng 5 cho biết những hạn chế về tự do tôn giáo tại Việt Nam khác biệt theo từng vùng địa lý và giữa các tôn giáo khác nhau tùy thuộc vào mối quan hệ của các tổ chức tôn giáo với chính quyền. Điều này gửi ra những thông điệp trái ngược nhau về cam kết bảo vệ tự do tôn giáo và đức tin mà chính phủ Việt nam có với quốc tế.

Báo cáo mới nhìn nhận chính phủ Việt Nam đã có những thay đổi tích cực hơn trước trong việc tôn trọng tự do tôn giáo như cho phép một số tổ chức tôn giáo được tự do hơn trong việc thực hiện các đức tin của mình.

Tuy nhiên, theo báo cáo, chính phủ Việt Nam vẫn tiếp tục coi một số nhóm tôn giáo và các hoạt động của họ là sự đe dọa cho đất nước. Những tổ chức tôn giáo không xin phép chính phủ để hoạt động phải đối mặt với những rủi ro là bị chính quyền địa phương đe dọa và quấy nhiễu.

Báo cáo cũng cho biết luật tôn giáo mới đang được chính phủ Việt Nam soạn thảo có những thay đổi tích cực liên quan đến đối xử công bằng với các nhóm tôn giáo. Tuy nhiên một số ý kiến của các tổ chứ tôn giáo trong nước và quốc tế lại cho rằng luật mới nhằm giúp chính phủ gia tăng việc kiểm soát các hoạt động tôn giáo.

Báo cáo cho biết hiện Việt nam vẫn còn từ khoảng 100 đến 150 tù nhân chính trị đang bị giam giữ, rất nhiều người trong số họ bị giam giữ vì lý do đức tin tôn giáo và kêu gọi tự do tôn giáo. Những tù nhân đã được trả tự do hiện vẫn bị đối mặt với những truy bức từ phía chính quyền.

Trong báo cáo mới, Ủy ban tự do tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ cũng đưa ra những khuyến nghị với chính phủ Hoa Kỳ trong việc giúp cải thiện tình hình tự do tôn giáo tại Việt Nam.

Ủy ban kêu gọi hai chính phủ tiếp tục những thảo luận về luật tôn giáo mới trong đó nhấn mạnh đến những tiêu chuẩn về nhân quyền quốc tế mà Việt Nam cần tuân thủ, đảm bảo các tổ chức tôn giáo không đăng ký được hoạt động hợp pháp. Ủy ban cũng kêu gọi gắn liền vấn đề nhân quyền và tự do tôn giáo với phát triển quan hệ kinh tế an ninh và quân sự giữa hai nước, thực hiện các chương trình về tự do internet và phát triển xã hội dân sự.

Ủy ban kêu gọi chính phủ Mỹ thúc giục Việt Nam ngừng ngay việc bắt giữ và bỏ tù những nhà hoạt động tôn giáo, và nhân quyền, kêu gọi đại sứ quán Mỹ ở Việt Nam tiếp tục gặp gỡ và trao đổi trực tiếp với những người tù lương tâm và gia đình họ ở Việt Nam.

Một kiến nghị cuối được ủy ban đưa ra là chính phủ Mỹ sử dụng danh sách các quốc gia được quan tâm đặc biệt của Bộ tài chính và từ chối cấp visa đối với những cá nhân và cơ quan vi phạm quyền con người, bao gồm vi phạm nghiêm trọng tự do tôn giáo.